Sumatra
Het groene eiland van avontuur
Sumatra is het meest west gelegen eiland van Indonesië. Het is hier (op het derde grootste eiland van het archipel) waar je de verwezenlijking van het woord ‘jungle’ vindt. Grote bomen die meer dan 60 meter hoog reiken, swingende lianen zo dik als een been, exotische bloemen, apen die door de bomen rennen en andere prachtige dieren die schuilen achter een dik bladerdek. Naast al deze natuurlijke schoonheid biedt het haar bezoekers ook een unieke culturele ervaring. Het Batak volk van Noord-Sumatra en de matriarchale Minangkabau van West-Sumatra zijn een goed voorbeeld van deze culturele diversiteit.
Alhoewel de meeste provincies een breed scala aan toeristische trekpleisters bieden hebben wij ons in de reizen op de twee meest populaire provincies gericht: Noord en West-Sumatra. Deels vanwege de hoge concentratie van interessante plaatsen en culturen en deels vanwege de relatieve eenvoud waarbij het te bereiken is.
Zie onze voorbeeldreizen voor inspiratie op je Sumatra avontuur:
Noord-Sumatra
Noord-Sumatra is de thuisbasis van zes verschillende Batak stammen. Elk van deze stammen heeft een eigen leefomgeving, taal, een onderscheidende etniciteit. Alleen in de kustregio’s en op de kleinere eilanden ten westen van de provincie hebben andere gemeenschappen zich gevestigd. Als gevolg van hun achterdocht jegens buitenlanders en de onbereikbaarheid van hun thuisland hebben de Karo-Batak (die de noordoostelijke regio van Noord-Sumatra bewonen) en de Toba Batak (welke geconcentreerd zijn rondom het Toba meer) veel van hun traditionele gebruiken kunnen behouden. Alhoewel ze zijn geconverteerd naar het christendom in het begin van de 20ste eeuw neemt hun geloof in voorouders en geesten nog steeds een groot deel van het dagelijkse leven in. Dit wordt vooral duidelijk tijdens hun begraaf- en huwelijks rituelen.
Een andere interessante etnische groep kan gevonden worden op een eiland genaamd Nias, ten westen van Noord-Sumatra. Afgescheiden door de Mentawi Straat, hebben deze ono niha, of ‘kinderen van het volk’, een eigen cultuur ontwikkeld die vooral bekend is om hun megalieten en indrukwekkende architectuur. Alhoewel er vandaag de dag geen nieuwe megalieten meer worden gebouwd ligt het eiland nog vol met overblijfselen van deze stenen cultuur. Ook de traditionele huizen in het zuiden, midden en noorden van Nias (met een andere architectuur) zijn er nog steeds in overvloed. Naast dit cultureel erfgoed zorgen de witte stranden voor goede surfplekken wat het zeker een goede bestemming maakt. Het eiland kan worden bereikt vanuit het kustplaatsje Sibologa, een reis die ongeveer 8 tot 10 uur duurt.
Slechts een half uur van de kust van Sibolgo ligt een klein eiland genaamd Poncan Gadang: witte stranden, kokosnootbomen en koraalriffen in een redelijke staat. De hectische hoofdstad Medan is het startpunt om de schoonheden van Noord-Sumatra te ontdekken. Relatief dichtbij Medan ligt een orang-oetan rehabilitatie centrum genaamd Bohorok. Dit is gelegen op de rand van het Gunung Leuser nationaal park. In dit centrum worden gevangen orang-oetans teruggezet in oorspronkelijke leefomgeving, het dichtgepakte tropische regenwoud van Noord-Sumatra. Naast de kans om deze grote rode apen te zien biedt Bohorok ook de mogelijkheid voor een spannende tocht door het regenwoud. Verder het Leuser Nationale Park in ligt het dorp Tangkahan. Dit is een prachtige en rustige plek omgeven door tropisch regenwoud. Hier vindt je een olifanten rehabilitatie centrum. Deze grote grijze beesten worden gebruikt om de omgeving in de gaten te houden, opzoek naar stropers en illegale houthakkers. Tangkahan, dat gerund wordt door voormalige houtkappers welke nu de beheerders zijn van het bos, biedt de mogelijkheid om te wandelen, te raften en olifanten te wassen.
Brastagi, op het Karo plateau is ook gelegen op een relatief korte afstand van Medan. In deze koele omgeving, en op haar vruchtbare vulkanische grond, groeien de Karo Batak allerlei soorten groenten. Hun interessante traditionele huizen, welke helaas snel achteruitgaan, kunnen in sommige dorpen op het plateau nog gezien worden.
De nog actieve Sibayak en Sinabung vulkanen domineren het landschap en staan voor een uitdagende klim. Een vijf uur durende rit vanuit Medan brengt je naar Prapat, een stadje aan de oevers van een van de grootste meren van Sumatra: het Toba meer. Dit meer heeft zich zo’n 75.000 jaar geleden gevormd als een gevolg van een enorme eruptie. Het meer en het Samosir eiland zijn al grote bezienswaardigheden vanaf de Nederlandse koloniale heerschappij. Er kan gezwommen worden in het meer en op Samosir kun je genieten van een ontspannen atmosfeer die versterkt wordt door de aanstekelijke liederen van de Toba Batak. Je kunt hier kleine dorpjes bekijken met interessante architectuur en daarnaast lange wandeltochten maken met onderweg fantastische vergezichten. Samosir is zeker waard om een aantal dagen te verblijven.
West-Sumatra
Een provincie met evenzoveel schoonheid is Noord-Sumatra’s buur, West-Sumatra. Vele bezoekers zijn onder de indruk van haar groene landschap met haar glooiende heuvels, beboste bergen en vulkanen waarin rijstvelden, meren en valleien een prominente plaats innemen. Het hart van de provincie wordt gevormd door de Padang Hooglanden, een deel van de Bukit Barisan bergketen wat de ruggengraat van Indonesië is. Deze hooglanden zijn de thuisplek voor een hardwerkende, en goede opgeleide etnische groep genaamd de Minangkabau, die bekend staan om de matriarchale cultuur. Vanuit de rumah gadang, een traditioneel huis van de Minangkabau, regeert de oudste vrouw van de clan (genaamd Bundo Kanduang) met de grootste wijsheid over haar familie.
De beste plek om de reis door deze provincie te starten is zonder twijfel Bukittinggi. Gelegen op een hoogte van ongeveer 900 meter boven het zeeniveau huisvest dit frisse dorpje meerdere bezienswaardigheden. Onder andere een levendige markt, de overblijfselen van een oud Nederlands fort, een kleine dierentuin, een museum en voortvarende dansoptredens. Er zijn veel lokale restaurants die het pittige Padang gerecht serveren. Dit gerecht bestaat uit vlees dat gekookt word met de nodige toevoeging van hete chili en kokosnootmelk. In de buurt van Bukittinggi zijn ook de Ngarai Sianok Kloof en de Harau vallei te vinden. Beiden staan garant voor indrukwekkende natuur en zijn uitermate geschikt voor avontuurlijke wandelingen. De Harau vallei heeft simpele accommodatie. Reizen per beladen auto is een ideale manier om een bezoek te brengen aan de kleurrijke rumah gadang, een Minang paleis, historische overblijfselen, door de modder te lopen en verschillende thuisindustrieën te bekijken. In deze industrieën wordt onder andere aan zilverwerk en songket weven gedaan (een techniek waarbij een verhoogd patroon van gouden of zilveren draden toegevoegd worden door middel van extra tapijt draden om het geselecteerde scheringgaren op te lichten).
Iets meer naar het westen van Bukittinggi ligt het spectaculaire Maninjau meer. Een meer dat genesteld ligt in een oude steile krater. De heuvels in de omgeving zijn bedekt met tropisch regenwoud en dichterbij het meer worden rijstvelden gemaakt. Er is hier de mogelijkheid om een leuke wandeltocht te maken, met adembenemende uitzichten en apen onderweg.
Ten westen van Padang, de hoofdstad van West-Sumatra, ligt een fascinerende keten van eilanden die bekend staan als het Mentawai archipel. Er zijn vier eilanden, maar Siberut is veruit het meest interessante vanwege de authentieke cultuur en natuur. Vanwege een diepe kloof, die het vasteland afscheid van de Mentawai eilanden, heeft de flora en fauna op het eiland haar eigen evolutie doorgemaakt. Dit leidt tot een hoge mate van endemie op het eiland. De inheemse bevolking, die het eiland bewoont, heeft zijn eigen gebruiken en geloven die erg verschillen van die van het vasteland. De intrigerende manier van leven en het geloof in geesten worden tot vandaag nog behouden. Er zijn amper wegen op het eiland en het reizen vindt voornamelijk plaats via de rivieren of lopend, soms met de modder tot op kniehoogte.
Net voor de kust van Padang kun je enkele eilanden vinden met accommodatie. Deze eilanden zijn omringd met witte zandstranden en de koraaltuinen maken het een goede plaats om te ontspannen, duiken of te snorkelen.